Om ervoor te zorgen dat bij ongeveer 1 miljoen huishoudens het komend jaar de armoede niet toeneemt, is een opvolger voor het Noodfonds noodzakelijk. Dit stelt Energie-Nederland, de branchevereniging van energiebedrijven.
Eind dit jaar loopt het prijsplafond af; een generieke maatregel die ook de energiekosten verlaagt bij huishoudens die het eigenlijk niet nodig hebben. En alhoewel de energieprijzen iets gestabiliseerd zijn, is de energiecrisis nog niet voorbij. De energieprijzen zullen, zo is de verwachting, niet op het niveau van voor de crisis terugkomen en daarom is gerichte ondersteuning van de meest kwetsbare huishoudens onontkoombaar.
Succesvol
Een aantal energieleveranciers heeft het afgelopen jaar het “Tijdelijk Noodfonds Energie” opgericht en samen met de Rijksoverheid gefinancierd. Het Rijk droeg € 30 miljoen bij en een groep energieleveranciers hetzelfde bedrag. Het Noodfonds was een succes: ruim 84.000 huishoudens hebben 167.000 aanvragen ingediend. De verwerking van aanvragen loopt nog. Circa € 41 miljoen is inmiddels uitgekeerd. Het Noodfonds hield bij de beoordeling van aanvragen rekening met het inkomen en de hoogte van de energierekening in de periode oktober-december 2022 en januari-maart 2023. Energie-Nederland dringt er bij het kabinet op aan dat het Rijk de uitvoeringsorganisatie van het Noodfonds overneemt.
Voorzitter Cora van Nieuwenhuizen: “Energieleveranciers hebben geen gegevens over inkomens van hun klanten – en die willen ze ook niet – en dus is maatwerk via ons niet mogelijk. De Belastingdienst heeft die gegevens wel maar kan geen rekening houden met het energieverbruik. Daarmee is een opvolger voor het Noodfonds voor de korte termijn de beste maatregel om hulp te bieden aan hen die het echt nodig zullen hebben.”
Isolatie
Isolatie van woningen is – net als besparen – de belangrijkste maatregel tegen energiearmoede. Het isoleren van (huur)woningen dempt de energierekening voor de bewoner(s) én zorgt voor minder uitstoot van CO2. Het duurt alleen te lang voordat dit voor iedereen geregeld is. Daarnaast is het verlagen van de energiebelasting op aardgas geen gerichte maatregel en remt het ook nog eens de energietransitie: het maakt isoleren en de overstap naar een duurzamer alternatief minder aantrekkelijk.
De oorlog in Oekraïne zorgde de afgelopen 1,5 jaar voor zeer hoge energieprijzen. Op dit moment zijn de energieprijzen enigszins gestabiliseerd maar deze kunnen deze winter weer stijgen. Het Centraal Planbureau (CPB) constateerde vorige week dat 4,8 procent van de bevolking in armoede leeft. Zonder verdere maatregelen stijgt dat naar 5,7 procent in 2024. Deze stijging komt volgens het CPB deels door het nog steeds hoge niveau van de energieprijzen.
Het Noodfonds is een stichting en een initiatief van SchuldenLabNL, de Nederlandse Schuldhulproute, Eneco, Vattenfall, Essent en Greenchoice en had als doel om te voorkomen dat financieel kwetsbare huishoudens afgelopen winter problematische (energie)schulden opbouwden.
