Nu het einde van het jaar in zicht is, blikt Energie-Nederland graag terug op het afgelopen jaar. De medewerkers van Energie-Nederland zijn op veel fronten van de energietransitie actief en hebben veel successen geboekt: relaties werden aangeknoopt en bestendigd, ontkiemende regelgeving werd geïnitieerd en bijgestuurd; de politiek kreeg inzichten vanuit de markt om zo adequate wet- en regelgeving te realiseren; samenwerkingsverbanden binnen en buiten de energiesector werden opgezet om onze brede boodschap kracht bij te zetten; en Energie-Nederland was zichtbaar binnen politiek, sector en maatschappelijk debat.
Nieuwe start voor velen
Met het uit de startblokken komen van een nieuwe Tweede Kamer, het aantreden van een nieuw kabinet, de oprichting van een nieuw ministerie voor Klimaat en Groene Groei, een nieuwe Europese Commissie en een nieuw Europees Parlement was het dubbel van belang om dit jaar vol mee te draaien in de (bestuurlijk)politieke arena. En dat hebben we gedaan.
We hebben aan het begin van dit jaar algemene energiecolleges gegeven voor de nieuwe Kamerleden. We hebben kennissessies voor Tweede en Eerste Kamerleden gegeven over de Energiewet en de Wet collectieve warmte (Wcw) die nu in behandeling is. Er vonden kennismakingsgesprekken plaats met onze voorzitter en verscheidene Kamerleden die nieuw waren op hun dossier; en uiteraard ook met de relevante bewindspersonen.
Er werden ook erg goed bezochte masterclasses gegeven aan journalisten, met een hoge waardering.
Europa stond dit jaar ook op het vizier bij Energie-Nederland: met de TU Delft heeft Energie-Nederland voor de Europese verkiezingen een verkiezingsdebat georganiseerd. Onze Europese punten hebben we aangedragen bij de scribenten van partijprogramma’s van diverse politieke partijen. Na het aantreden van het nieuwe Europees Parlement zijn de betrekkingen met nieuwe MEP’s aangehaald.
Grote dossiers
Dit jaar zijn er grote wetgevingsdossiers door de Kamers geleid, zoals de Energiewet, die het fundament legt voor de energietransitie. Naast het organiseren van kennissessies trad Energie-Nederland aan bij Rondetafelgesprekken in Tweede en Eerste Kamer.
Ook de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw) is dit jaar behandeld en afgerond. De andere belangrijke wet voor de warmtetransitie, de Wcw, is in behandeling. Energie-Nederland heeft ook over de Wcw kennissessies georganiseerd, waar vooral feitelijke kennis werd gedeeld. Daarnaast hebben we de discussie over het belang van zowel betaalbaarheid als investeerbaarheid op de agenda gekregen.
Speciale vermelding verdient ook het dossier salderen. Een plan om de salderingsregeling af te bouwen sneuvelde aan het begin van het jaar. Een nieuw plan om het vanaf 2027 af te schaffen werd in de tweede helft van het jaar veilig door beide Kamers geloodst. Hierbij trok Energie-Nederland op met andere brancheverenigingen uit de energiesector zoals Holland Solar, HIER, NVDE, Netbeheer Nederland en Energy Storage.
Verder heeft Energie-Nederland op alle energie-gerelateerde Kamerdebatten inbreng geleverd door haar standpunten in een position paper te delen met de Kamerleden.
Succesdossiers
Energie-Nederland heeft goede relaties binnen de verscheidene ministeries, met name Klimaat en Groene Groei, Financiën, VRO en Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Veel ontwikkelde wet- en regelgeving heeft de vingerafdruk van Energie-Nederland. Hieronder volgt een niet complete opsomming, maar het geeft een beeld van de diversiteit aan knoppen waar mede door onze inzet aan is gedraaid.
- De eerste grote waterstofsubsidie is na een paar goede aanpassingen opengesteld en met ruim 2 miljard euro aan aanvragen overschreven;
- Er is een brede inputvrijstelling voor waterstofproductie gekomen, en een waterstofbelasting gekoppeld aan 5de schijf elektriciteit;
- We hebben een oplossing gevonden voor woonboten en de vermindering energiebelasting;
- De 1ste en 2de schijf energiebelasting zijn gelijk gebleven en er is pragmatische oplossing gevonden voor amendement Omtzigt over walstroom i.r.t. het verlagen van de 1ste schijf;
- We hebben bij de CBb een rechtszaak gewonnen over ontvankelijkheid particulieren op besluiten van de ACM;
- Binnen het ministerie van KGG wordt inmiddels gewerkt aan een inputvrijsteling voor groen gas;
- In de rechtszaak over de WACC voor warmteleveranciers is de tussenuitspraak gewonnen;
- Succesvolle lobby op zwaardere weging aan all-in contracten voor de warmtetarieven 2025 waardoor negatieve effect spoedwet verlaging nettarieven deels beperkt wordt;
- De ontheffingsgronden voor duurzaamheid bij de voorgestelde Wcw en Bcw zijn verruimd.;
- Na stevige signalen van onder meer Energie-Nederland over de uitvoerbaarheid is de EUDR (de verordening voor het tegengaan van ontbossing) uitgesteld naar eind 2025;
- We hebben botsproeven bedongen bij I&W voor problemen lozing koelwater (temperatuur, beschikbaarheid), ter voorkoming van het rücksichtslos toepassen van de koelwatereis van maximaal 25 graden;
- Naar aanleiding van ons aandringen bij gesprekken met ministeries is er een Kamerbrief verschenen met een opening naar strategische reserve en capaciteitsmechanisme; hier pakken we volgend jaar op door;
- Naar aanleiding van de reactie van Energie-Nederland en de daaropvolgende gesprekken met KGG zijn een aantal aanpassingen en verbeteringen doorgevoerd in de Cyberbeveiligheidswet: zo is er meer duidelijkheid in welke entiteiten onder de NIS2 vallen en wie als bestuurder wordt gezien.;
- Sectorafspraken over afstandsnormen warmtenetten en drinkwaterleidingen (ism VEWIN);
- Energie-Nederland is nauw betrokken bij afstemming rond een eventueel Noodfonds en Energiefonds, dat als doel heeft om de kwetsbare huishoudens zoveel mogelijk structureel te ontzien bij hun energierekening;
- Energie-Nederland heeft actief bijgedragen aan goed uitvoerbare regelgeving voor ETS2 en de bijmengverplichting groen gas; suggesties van ons zijn zelfs in Brusselse guidelines opgenomen.
- Energie-Nederland heeft bijgedragen aan een beter bescherm- en herstelplan gas waardoor er beter gereageerd kan worden bij een nieuwe gas leveringszekerheidscrisis;
- Het nieuwe kabinet omarmt onze oproep om echt werk te maken van de versnelling van gaswinning op de Noordzee. Dat is beter voor het milieu, goed voor de Staatskas en draagt bij aan meer leveringszekerheid.
Succes heeft vele vaders en veel van bovenstaande bijgestuurde regelgeving is natuurlijk een gezamenlijke inspanning van Energie-Nederland, onze individuele leden, medewerkers van de ministeries die open staan voor onze signalen, en van inspanningen van andere brancheverenigingen. Uiteraard zijn er ook dossiers waar – ondanks pogingen hiertoe – onze stempel onvoldoende of nog niet op is gezet. Daar gaan we in 2025 verder mee aan de slag.
Europese samenwerking
Energie-Nederland is lid van Eurelectric, Eurogas en Euro Heat & Power, de Europese brancheverenigingen van achtereenvolgens de elektriciteits- gas en warmtesector. Onze voorzitter en medewerkers draaien vol mee in besturen en in verscheidene ondercommissies van deze brancheorganisaties. Zo is Cora boardmember van zowel Eurelectric, als Eurogas en is Frans de Heij vice-voorzitter geworden van de het bestuur van Euroheat & Power. Hoogtepunt was ook de organisatie van het EHP-congres in Rotterdam dit jaar, waar Cora een van de keynote-speakers was.
Nederlandse samenwerking
Samenwerking wordt ook opgezocht met andere brancheverenigingen. Zo is de directeur van Energie-Nederland voorzitter geworden van de nieuwe Expertcommissie Duurzaam Elektriciteitssysteem van VNO-NCW. We trokken met Techniek Nederland samen op voor de erkenningsregeling van afleversets, en werden door samenwerking met VEWIN sectorafspraken over afstandsnormen warmtenetten en drinkwaterleidingen gemaakt. Met VEMW en NVDE organiseerden we een bijeenkomst voor Kamerleden over de extreem hoge nettarieven voor bedrijven; dankzij samenwerking met LTO, NVDE en Platform Groen Gas wordt nu gewerkt aan een inputvrijstelling voor groen gasinstallaties; met HIER, Holland Solar, NVDE lieten we een gezamenlijk onderzoek uitvoeren naar de gevolgen voor afschaf van salderen én organiseerden we een kennissessie voor Tweede Kamerleden. Met Holland Solar, Nedzero en ESNL trokken (en trekken) we samen op tegen een invoedingstarief. En met HIER, Energy Storage, Netbeheer Nederland, NVDE en Holland Solar hebben we het geluid gebundeld om te kiezen voor de inmiddels geboden duidelijkheid omtrent salderen. Tot slot werken we samen met Holland Solar, NVDE en NedZero in het Regioteam Energietransitie dat zich richt op de ontwikkeling van zon, wind en warmte in de RESsen.
Zichtbaarheid
Over al deze verrichtingen communiceerden we via onze kanalen: website, X en Linkedin. Maar we waren ook zichtbaar bij de andere media: met een optreden bij WNL op zondag slingerde de voorzitter de maatschappelijke discussie aan over financiering van nettarieven uit de algemene middelen. Bij EenVandaag ging de voorzitter in op de warmtewet bij warmtenetten en bij BNR nieuwsradio werd zij geïnterviewd over het invoedingstarief. En er verschenen interviews in o.a. HP De Tijd en Elsevier. Daarnaast leverde de voorzitter van Energie-Nederland op verscheidene events en congressen een keynote speech: o.a. bij de jaarlijkse bijeenkomst van Netbeheer Nederland; bij E-World in Essen en op het event Recharge Earth. Ook programmamanagers hebben op verscheidene congressen op uitnodiging hun gespecialiseerde kennis op een podium in kunnen brengen.
Het was een enerverend en, jawel, energiek jaar. Energie-Nederland staat klaar om 2025 een even groot succes te maken.