Het doorschuiven van netcongestierisico’s kan windparken tot meer dan 440 miljoen euro kosten. Om wind-op-zeeprojecten rendabel te houden, moeten de risico’s van netcongestie daarom bij de netbeheerders blijven en niet worden doorgeschoven naar investeerders in wind op zee. Dat concludeert het vandaag gepubliceerde Baringa-rapport, opgesteld in opdracht van Energie-Nederland.
Doorschuiven van risico’s
Steeds vaker worden risico’s die bij het netbeheer horen doorgeschoven naar aangeslotenen, bijvoorbeeld door flexibele aansluitingen af te dwingen in plaats van congestiemanagement toe te passen. Om de financiële gevolgen van deze verschuiving beter in kaart te brengen, heeft Energie-Nederland adviesbureau Baringa opdracht gegeven om hier onderzoek naar te doen.
Toename windparken
Mede door de toename van het aantal van windparken op zee verwacht netbeheerder TenneT in de toekomst meer netcongestie. Momenteel wordt dit probleem opgelost door windparkexploitanten te compenseren voor gederfde inkomsten in het geval van congestie. Er wordt echter ook nagedacht over het flexibiliseren van een deel van de nettoegang. TenneT kan dit deel van de aansluiting jaarlijks tot 1.300 uur afschakelen zonder compensatie. Deze vorm van preventieve beperking van elektriciteitstoevoer staat bekend als ‘tijdsduurgebonden transportrecht’.
Directe en indirecte gevolgen
Energie-Nederland vroeg adviesbureau Baringa om te onderzoeken wat tijdsduurgebonden transportrecht kost. Er is daarbij niet alleen gekeken naar het directe verlies door stroomafschakeling, maar ook naar indirecte gevolgen, zoals hogere risico-opslagen in contracten en minder investeringen in nieuwe windparken.
Extra kosten
Hoewel de netbeheerder zelf weliswaar bespaart op congestiediensten toont het onderzoek aan dat het tijdsduurgebonden transportrecht voor windparken op zee over de gehele looptijd méér dan 400 miljoen euro kost. De risico’s worden dus verplaatst in de keten. Dit probleem zal ook spelen bij andere plannen waarbij netrisico’s worden doorgeschoven naar bedrijven en klanten. In veel gevallen zal deze verplaatsing van risico’s volgens Energie-Nederland leiden tot onnodige extra kosten voor de eindgebruiker.
Vertraging van de energietransitie
Energie-Nederland pleit ervoor om bij het zoeken naar manieren om netkosten te verlagen goed te kijken naar de totale kosten in de hele energieketen. Het verplicht stellen van tijdsduurgebonden transportrecht in aanbestedingen voor windparken op zee maakt deze projecten financieel onaantrekkelijker en kan de energietransitie vertragen.
Gevolgen voor de markt
Met deze studie roept Energie-Nederland op om de gevolgen voor de markt beter te onderzoeken bij het ontwerpen van tarieven en marktproducten. In veel gevallen zal blijken dat het verstandiger is om netrisico’s bij de netbeheerder te laten.
Het rapport
Lees hier het volledig rapport: