Het Pakket voor Groene Groei, ter aanvulling op de Voorjaarsnota, bevat volgens Energie-Nederland stappen in de juiste richting. Voorzitter Cora van Nieuwenhuizen: “Stimulering van waterstofproductie, elektrificatie van de industrie, het realiseren van negatieve emissies met CO₂-opslag en snelle netuitbreiding zijn stappen in de juiste richting. Tegelijkertijd zijn er serieuze zorgen over het verslechterende investeringsklimaat voor hernieuwbare energie en het risico dat het Pakket de doelen onvoldoende dichterbij brengt. Zo begint de energietransitie steeds meer op een Echternach processie te lijken”.
Langjarig beleid noodzakelijk voor duurzame investeringen
Het voornemen om de SDE++-ronde in 2026 voort te zetten is een stap in de goede richting. De SDE++ (Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie) is een subsidieprogramma dat investeringen in duurzame energieprojecten bevordert. Voor investeerders is echter niet alleen het komende jaar relevant, maar vooral ook het perspectief voor de jaren daarna. Van Nieuwenhuizen: “Stabiele randvoorwaarden zijn cruciaal om de noodzakelijke projecten van de grond te krijgen. Anders blijven investeringen uit”.
Demp de stijgende nettarieven
Energie-Nederland verwelkomt de aangekondigde versnelde vergunningprocedures voor netuitbreiding en de introductie van een amortisatiefonds, waarbij de kosten voor investeringen in het elektriciteitsnet via staatsleningen over een langere periode worden gespreid. Dit kan bijdragen aan het dempen van de stijgende nettarieven en zorgt ervoor dat de kosten eerlijker worden verdeeld tussen de huidige en de toekomstige gebruikers van het elektriciteitsnet. Het is daarnaast positief dat het Rijk zich richt op het verbeteren en versnellen van de procedures voor het aanleggen van de elektriciteitsinfrastructuur. Dit is essentieel voor het verminderen van netcongestie en het terugdringen van de maatschappelijke kosten die daaruit voortkomen. Zo bevestigt ook het onlangs verschenen Ecorys-rapport.
Europees gelijk speelveld
De energiesector is blij met de focus op het verbeteren van de concurrentiepositie van de Nederlandse industrie ten opzichte van andere EU-landen. “Dat is hard nodig. Een gelijk speelveld is van cruciaal belang om de concurrentiekracht van onze industrie en ook van onze energiebedrijven te behouden in Europa,” aldus Van Nieuwenhuizen.
Actieplan Wind op Zee
Verder kijkt Energie-Nederland uit naar het aangekondigde Actieplan Wind op Zee, dat voor de zomer wordt verwacht. Energie-Nederland draagt daar graag actief aan bij. De vereniging wijst er namens de sector op dat het invoeren van een invoedingstarief – een nieuw tarief voor het leveren van elektriciteit aan het net – investeerders in hernieuwbare energie, zoals wind-op-zeeprojecten, juist zal afschrikken.
Gerichte ondersteuning
Energie-Nederland vindt het positief dat het kabinet inzet op verlaging van de energierekening via de energiebelasting. Voor de betaalbaarheid is het echter verstandiger om niet te kiezen voor generieke maatregelen voor alle huishoudens, maar om de beschikbare middelen specifiek te gebruiken voor het bestrijden van energiearmoede. In het verlengde daarvan ondersteunt Energie-Nederland het inzetten van middelen uit het EU Social Climate Fund voor maatregelen die lage- en middeninkomens helpen hun energierekening te verlagen, met daarbij wederom het advies om deze gelden zo gericht mogelijk in te zetten en niet te versnipperen over verschillende kleinere initiatieven.
Serieuze bezwaren
Energie-Nederland heeft ook serieuze bezwaren. Van Nieuwenhuizen: “De voorgestelde verplichting om gascentrales waterstof te laten bijmengen zal zeer negatieve effecten hebben. Het zal investeringen voor regelbaar productievermogen ontmoedigen, wat de leveringszekerheid verder onder druk zet, en het zal de elektriciteitsprijzen voor huishoudens en bedrijven doen stijgen.” Daarnaast waarschuwt de branchevereniging dat extra normerende maatregelen, zoals het invoeren van emissienormen voor gascentrales, de businesscase van deze centrales nog verder zullen verslechteren. Ook dit zal de leveringszekerheid van elektriciteit in Nederland verder onder druk zetten. “Contraproductieve beleidskeuzes die wat ons betreft zo snel mogelijk van tafel moeten,” aldus Van Nieuwenhuizen.
Koers houden
Energie-Nederland roept het kabinet op om bij de verdere uitwerking koers te houden op een energietransitie die niet alleen duurzaam, maar ook betaalbaar en betrouwbaar is. Van Nieuwenhuizen: “Het is essentieel dat bij elke beleidskeuze alle drie deze aspecten meegewogen worden. Alleen zo bouwen wij met alle betrokkenen aan een houdbaar energiesysteem voor de toekomst.”