De Europese Commissie heeft op 18 oktober een reeks maatregelen aangekondigd, waarmee zij de hoge gasprijzen wil aanpakken en leveringszekerheid wil waarborgen. Het voorstel bestaat onder andere uit het plan dat de EU-lidstaten gezamenlijk gas inkopen via een nieuw Europees inkoopplatform. Energiebedrijven kunnen hun vraag clusteren op dit platform, dat wordt verplicht voor het vullen van de gasopslagen tot minimaal 15%.
Een geliberaliseerde markt stimuleert concurrentie, leidt tot efficiëntie en innovatie en geeft de consument meer keuzevrijheid. De plannen van de Europese Commissie grijpen in op de markt. Dergelijke ingrepen verstoren goede prijsvorming. Daarom bestaat er het risico dat de ingrepen een averechts effect hebben en uiteindelijk leiden tot hogere kosten. De hoge prijzen die we nu kennen zijn het gevolg van de schaarste van aardgas en de maatregelen van de Europese Commissie lossen dit tekort niet op.
Soms is coördinatie wel nodig. De gasopslagen werden afgelopen jaar – in een extreem bewegelijke gasmarkt – niet vanzelf gevuld, terwijl die opslag voor de leveringszekerheid wel van groot belang is. Het Europees gecoördineerd inkopen van gas voor het vullen van gasopslagen kan wellicht extreme prijspieken, zoals we die afgelopen jaar zagen, voorkomen. Vanzelfsprekend staat de sector ervoor open om dit verder te exploreren.
Energie-Nederland stemt de Europese voorstellen de komende tijd af met de Nederlandse energiebedrijven en internationale partners binnen Eurogas. Het belangrijkst blijft echter dat er prioriteit gegeven wordt aan maatregelen die de hoge prijzen echt aanpakken: het verhogen van aanbod van (hernieuwbare) energie, het verlagen van de energievraag via energiebesparing en versterking van de transportinfrastructuur. De investeringskracht van bedrijven die in de energietransitie actief zijn, moet daarbij in stand blijven.