Biomassa speelt een belangrijke rol in het behalen van de klimaatdoelen; het draagt bij aan een daling van de inzet van kolen én een daling van de totale CO2-uitstoot voor het opwekken van elektricteit. Het is een belangrijke bron van hernieuwbare energie in Nederland, zeker zo lang er nog onvoldoende alternatieven beschikbaar zijn. In het Energieakkoord 2013 is afgesproken dat de inzet van biomassa in kolencentrales mag toegroeien naar 25 PJ. Europese regelgeving eist dat bij de inzet van biomassa de CO2-reductie over de hele keten – van bijvoorbeeld reststromen uit bos tot inzet – minimaal 70% is ten opzichte van het fossiele alternatief.
De recent gepubliceerde artikelen van het CBS en NOS over een stijging van de CO2-uitstoot door biomassa met 16%, geven een incompleet beeld en leiden tot misverstanden over de rol van biomassa bij het halen van de klimaatdoelen. Ten eerste omdat deze inzet van biomassa leidt tot een CO2-reductie over de hele keten van 70% ten opzichte van het fossiele alternatief. Ten tweede omdat die uitstoot volgens internationale afspraken wordt meegeteld in het land van herkomst, in plaats van het land waar de biomassa wordt ingezet. Dat ligt ook vast in de Nederlandse duurzaamheidscriteria, die de strengste ter wereld zijn. De berichten kunnen dus ten onrechte de indruk wekken dat de CO2-uitstoot in zowel het land van herkomst als land van inzet geteld wordt.
Strengste duurzaamheidscriteria ter wereld
In 2015 is, in navolging van het Energieakkoord uit 2013, het Convenant Duurzaamheid Biomassa ondertekend door vijf milieuorganisaties, de partijen die biomassa (willen) inzetten voor de productie van elektriciteit en Energie-Nederland. Hierin zijn afspraken gemaakt over de inzet van biomassa voor bij- en meestook in elektriciteitscentrales. Onderdeel van dit Convenant zijn strenge duurzaamheidseisen voor de in te zetten biomassa en een jaarlijkse rapportage door een onafhankelijk rapporteur. Die monitort of de bedrijven zich aan de gemaakte afspraken houden. Die rapportages tonen aan dat de bedrijven zich daaraan houden. De onafhankelijk rapporteur is onder het Convenant aangesteld door de energiebedrijven en de milieuorganisaties samen.
Biomassa laatste in rij houtstroom
Vrijwel alle biomassa die in Nederland voor energieproductie wordt gebruikt, bestaat uit rest- en afvalstromen. Bio-energie is een bijproduct van bos- en landbouw. Houtproductie vindt allereerst plaats voor producten met een veel hogere economische waarde, zoals in de bouw en de meubelindustrie. Daarna volgt toepassing in papier en karton. Biomassa voor energie sluit deze keten en dient bovendien in Nederland aan de strengste duurzaamheidscriteria ter wereld te voldoen; zo mag biomassa voor energieproductie alleen afkomstig zijn uit bossen, waar meer bos bijgroeit dan hout geoogst wordt.
