De investeringen die nodig zijn om het elektriciteitsnet te verzwaren, moeten wat Energie-Nederland betreft deels bekostigd worden uit algemene middelen. Dat benadrukt Cora van Nieuwenhuizen nogmaals in EW-Magazine. Tegen het weekblad zegt zij: “Door deze investeringen deels uit de algemene middelen te financieren, voorkom je dat tienduizenden huishoudens met lage inkomens naderhand moeten worden gecompenseerd, omdat zij hun energierekening niet kunnen betalen.”
MKB’ers en energie-intensieve bedrijven
Naast huishoudens zal ook het MKB het steeds moeilijker krijgen als de tarieven te hoog worden. Dit geldt met name voor ondernemers die hoge temperaturen nodig hebben, zoals bakkerijen. Ook zullen energie-intensieve bedrijven bij sterk stijgende tarieven niet meer kunnen concurreren op de internationale markt. Het is dan ook onvermijdelijk dat bij de huidige financieringswijze de komende jaren diverse vormen van subsidies of belastingkortingen op maat nodig zullen zijn. Om de daarmee gepaard gaande bureaucratisering en hoge kosten te voorkomen is het volgens Energie-Nederland verstandig om een substantieel deel van de investeringen uit algemene middelen te bekostigen.
Niet logisch
Deze investeringen zijn gericht op het klaarmaken van de infrastructuur voor de toekomst. Het is wat Energie-Nederland betreft niet logisch om de rekening hiervoor eenzijdig bij de huidige gebruikers neer te leggen. Een langjarige programmatische aanpak kan helpen om de kosten over de tijd te spreiden.
Waterstof
Energie-Nederland vindt dat deze logica niet alleen van toepassing is op de elektriciteitsinfrastructuur, maar ook op andere energie-infrastructuren zoals gas en waterstof. We gaan van het gas af, maar de laatste paar duizend gasgebruikers kunnen natuurlijk straks niet de kosten van het hele systeem opbrengen, net zoals omgekeerd de eerste waterstofgebruikers dat ook niet kunnen voor een nieuw waterstofnet.
Denkrichting
Hoe de bekostiging er precies uit moet komen te zien, is een politieke keuze. Van Nieuwenhuizen: “Een denkrichting zou kunnen zijn om een fonds op te richten, zoals we ook een Mobiliteitsfonds en een Deltafonds hebben. Het gaat hierbij immers om investeringen van nationaal belang. Vergelijkbaar met investeringen in snelwegen, waterwegen en de Deltawerken. Net zoals bij deze grote infrastructuurprojecten, zullen de voordelen van een verzwaard elektriciteitsnet in de toekomst breed worden benut en ten goede komen aan de hele samenleving”.
Voorspelbare nettarieven
Ook zorgt de verwachting dat de nettarieven sneller zullen stijgen dan de inflatie voor grote onzekerheid bij investeerders in elektrificatie van de industrie en technieken voor de productie van waterstof. Het Rijk kan veel onzekerheid wegnemen door duidelijkheid te verschaffen over de ontwikkeling van de nettarieven. Bijvoorbeeld door de nettarieven niet meer te laten stijgen dan de inflatie. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door een deel van de kosten van TenneT via de algemene middelen te financieren, aangezien de tarieven van TenneT doorwerken via de regionale netbeheerders naar alle gebruikers van het elektriciteitsnet.
Toenemende vraag
Om de toenemende vraag naar elektriciteit aan te kunnen en om de klimaatdoelen te halen, moet verzwaring en uitbreiding van het stroomnet wat Energie-Nederland betreft topprioriteit krijgen. Als de kosten daarvoor op een slimme manier worden verdeeld, wordt de weg vrijgemaakt voor de duurzame, betrouwbare en betaalbare elektriciteitsvoorziening die Nederland nodig heeft.
